Avusturya’da 29.09.2024 yapılan seçimlerden 155 gün sonra en nihayet üçlü koalisyonla hükümet kuruldu!.. (*)
Seçimden sonra 22 Ekim 2024 tarihinde Federal Cumhurbaşkanı A. Van der Bellen hükümeti kurmak için dönemin Başbakanı, ÖVP-Avusturya Halk Partisi Genel Başkanı K. Nehammer’e verdi. K. Nehammer zaman kaybetmeden SPÖ-Avusturya Sosyaldemokrat Partisi ile görüşmeye başladı ve daha sonra güvenoyu oylamasında pürüz çıkmaması açısından hükümete küçük ortak olarak NEOS-Yeniler’i de yanlarına alarak hükümet kurma işine ‘hızlı’ bir şekilde başladılar. Bu görüşmeler yeni yılın başlarına kadar sürdü, Neos’lar hükümeti kurmaktan çekildi. Ardından 4 Ocak 2025 SPÖ de görüşmelerden çekilerek dağıldı. Aynı gün K. Nehammer başbakanlıktan ve ÖVP genel başkanlığından istifa etti. Yerine ÖVP Genel Sekreteri Christian Stocker getirildi. Bu görüşmelerin sonuçsuz kaldığı kamuoyuna yansıdı, yani fiyaskoyla sonuçlandı. Neden hükümetin kurulamadığını her parti kendine göre yorumladı ve bu yorumlamalarda hep karşı taraf suçlu olarak görüldü ve ilan edildi.
ÖVP hükümeti kurmak için diğer alternatifleri hiç gündeme getirmedi. Diğer alternatif ise FPÖ-Avusturya Özgürlükçü Parti, hiçbir parti FPÖ ile değil onun Genel Başkanı H. Kickl ile hükümet kurmak istemediğidir.
Hükümeti kurma görevi FPÖ- Avusturya Özgürlükçü Parti’ye verildi
6 0cak 2025 tarihinde Cumhurbaşkanı A. Van der Bellen FPÖ Genel Başkanı Herbert Kickl’i hükümeti kurmakla görevlendirdi.
Avusturya’nın 9 eyaletinin 8’inde çeşitli kitle örgütleri FPÖ ile yapılması düşünülen koalisyona karşı eylemler düzenlendi.
FPÖ ÖVP ile koalisyon görüşmelerine başladı. Koalisyon görüşmelerinde bütçe konusunda anlaşıldı, neredeyse son aşamaya gelindiği durumda birden hükümet kurma çalışmaları donduruldu. 4 Şubat 2025 tarihinde koalisyon görüşmelerini sürdüren müzakereciler dondurduklarını açıkladılar. Dondurulmasının esas sebebi ÖVP Genel Başkanının açıklamaları idi. Açıklamaları ise şöyle: FPÖ’yü daha çok ortanın sağı, merkez sağ olarak görüyoruz. Avrupa Birliği konusunda da görüşlerini dikkatle ifade edeceğini düşünüyoruz. Bu açıklamaya karşı FPÖ ve onun Genel Başkanı H. Kickl bizi kimse siyasi olarak dizayn etmeye kalkmasın, sağın neresinde olduğumuz, AB’ye bakış açımız belli. Tartışmanın esas kopuşu bakanlıkların dağılmasında düğümlendi. Alt komisyonlar görüşmelerini neredeyse hemen hemen bitirmek üzereyken olanlar oldu, görüşmelerin dondurulması kararı alındı. Hangi bakanlıklar kimin olacak tartışmasında çözümlenmesi zor durumlar yaşandı.
FPÖ Genel Başkanı Herbert Kickl 5 Şubat 2025’te sosyal medya hesabı aracılığıyla paylaştığı ise şöyle: Dünden beri çok şeyler söyleniyor. Sanki makam-mevki iktidar içinmiş. Bunlar eski zamanların anlatımları. Ve esasen ‘eski yönetme’ biçimi 29 Eylül 2024’te kayıp etti. Biz dürüstçe yönetmek istiyoruz ve ‘bu zamana kadar ki gibi’ değil. Görüşmelerin çatlağı bakanlıkların dağılmasından kaynaklanıyor. FPÖ ısrarlı olarak Maliye Bakanlığı, İç İşleri, AB ve Yabancılardan sorumlu bakanlıkların kendilerinde olması gerektiğini üstüne basa basa dile getirdi. Dondurulmaya kadar ki döneme kadar koalisyon görüşmeleri birbirlerini daha çok dizayn etmeyle geçti. Hafta sonu telefon trafiğiyle devam etti. FPÖ’nün Genel Başkanı H. Kickl biz dürüst yönetmek için bu bakanlıkların bizde olmasını istiyoruz. ÖVP diğer partilerle koalisyon görüşmelerinde bizim talep ettiğimiz bakanlıkların diğerlerinde kalmasında bir sorun görmüyor. Bize gelince karşı çıkıyorlar, anlaşılır bir şey değil. Esasında ÖVP’nin yaptığı ipe un sermekten başka bir şey değil.
Bu sürtüşmeler kamuoyuna yansıdığında, daha önce koalisyon görüşmelerine katılan partiler ÖVP’ye yeşil ışık yakmaya başladılar. ‘FPÖ’ye mecbur değildir’ hükümet kurmak için.
12.02.2025 tarihine kadar hükümet kurmak için FPÖ ve onun genel başkanı H. Kickl hükümeti kuramadı. Yılan hikâyesine dönen koalisyon görüşmeleri suya düştü. Seçimlerden tam 136 gün geçmesine rağmen hâlâ bir hükümet kurulamadı. Hükümeti kurma görevini Cumhurbaşkanına iade etti.
Yeni hükümetin kurulması
Cumhurbaşkanı mecliste bulunan partilerin genel başkanlarıyla elinde ki seçenekler üzerinde hükümeti oluşturulması konusunda onlarla tek tek görüştü. Görüşmeler sonucunda hükümeti kurmak için tekrardan ÖVP’ye, onun Genel Başkanı Ch. Stocker’e verdi.
Bu görüşmeler önce ÖVP ve SPÖ arasında ve ardından görüşmelere Neos’ları da dâhil ederek hızlı başladı. Bazı ayrıntılar aralarında olmasına rağmen hükümetin oluşturulmasında, şiarları ‘Avusturya için, şimdi doğru olanı yap’ başlığında hem fikirdiler. Birinci olarak koalisyonda ki partiler birbirlerine karşı herhangi bir araştırma önergesi mecliste sunmayacak ve verileni de desteklemeyecek. İkinci olarak 2025 ile 2026 bütçesinde nerelerden kısılacağını- tasarruf, nelere zam yapılacağı konusunda anlaştılar. Bütçe konusunda daha önceden FPÖ ve ÖVP arasında koalisyon görüşmelerde neler konuşmuşlarsa onda mutabık kaldılar. Bu mutabık kalmaya FPÖ ve onun Genel Başkanı H. Kickl bunların yeni getirecek bir şeyleri yok benim sunduğum bütçe programını kabul edip yürüyorlar diye onları sert bir dille eleştirmeye başladı ve Meclise seçimin yenilenmesi için tasarı sunacaklarını söyledi.
Sizin anlayacağınız, bu üçlü koalisyon hükümetinin kurulmasının esas nedeni, FPÖ-Başkanı Kickl’in şansölye olmasını ve erken genel seçimi engellemektir. Gerisi günü kurtarıp, zaman kazanmaktır.
Kurulan üçlü hükümetin programında emekçileri rahatlatacak bir şey yok, emekçilerin ve emeklilerin kazançlarına göz dikmişler. Emeklilerden %5,1 hastalık sigortasına kesilirken bunu %6’ya yükselttiler.
İlk sene kiralar konusunda kiralara zam yapılmasına kesinlikle karşı olduklarını, ancak 2026 yılı için en çok %1, 2027 yılı için %2 yapılabileceği karar altına alındı.
2024 yılında 14 milyar avro kazancı olan bankalara yeni ödeme yükümlülükleri getiriliyor. Bankalar 2025 ve 2026 yılları için 500 milyon avro bütçe açığını kapamak için ödeyecekler. Gelecek her yıl için 200 milyon avro ödenmesi düşünülmektedir.
Askeri alanda planlanan hava savunma sisteminin 2032 yılına kadar kurulmasının devamı, var olan savaş uçaklarının yerine 2035 yılına kadar Eurofighter savaş uçaklarıyla değiştirilmesi. Milli savunmanın bütçesinin Gayri Safi Milli İç Hasıla’nın %2’ye kadar yükseltilmesi koalisyon protokolüne geçirdiler.
Çocuklar için iki yıllık mecburi kreş dönemi. Okullarda dil sorunu yaşayan yabancı çocuklar Almancalarını geliştirmek için yaz okullarına devam edecekler. Ayrıca okul dönemlerinde Almanca ek ders kursları verilecek. Müslüman kökenli kız öğrencilerine 14 yaşına kadar başörtüsü yasaklanacak. 14 yaşını geçmiş olanlar kendisi karar verebilecek.
İlticacılar Avusturya devletine karşı tehlike arz edemez, tehlike arz etmeye başladığı anda sınır dışı edilecek. Üç sene sosyal haklardan tam olarak yararlanamayacaklar, yararlanabilmeleri için uyum sağlamaları, entegrasyona uyması gerektiği şartı var. Aile birleşimini şimdilik durdurduklarını koalisyon protokolüne geçirdiler.
Irkçılığı körüklemek için yabancı kökenlileri ve ilticacıları iyi kullanıyorlar.
Burjuva sistemde seçimler 5 senede bir yenilenir, kimisinde farklı olabilir. Yalnız kurulan hükümetlerin ömrü o kadar sürmüyor. Kurulan hükümetlerin ömrü ancak 2-3 sene sürüyor. Burjuva sistem kendi içinde ‘kriz’ yaşıyor. Yalnız burjuvazinin bu çıkmazına karşı işçi sınıfının bir örgütlülüğü yok. Hangi türde ve hangi renkte hükümet kurulursa kurulsun, bunlar, burjuvazi iktidarda olduğu sürece işçi sınıfının durumunun iyileşmesine katkı sağlayamayacak. Finans kapital iktidarda olduğu sürece işçiler emekçiler katmerli bir şekilde sömürülmeye devam edecek. İşçi sınıfı kendi öncülerini yaratarak, fabrikalarda işletme hücrelerini kurarak BOLŞEVİK tipte partilerini yaratarak sosyalist devrime yürüyecek. İşçi sınıfı için SOSYALİST devrim gerek. Gün Bolşevik Partilerin yaratılmasıdır gerisi ham hayal.
04.03. 2025 YDİ-Çağrı Avusturya okurları
(*) Okurlarımıza haber konumuz hakkında daha ayrıntılı bilgilenmeleri için dergimizin internet sitesinde ve 218. Sayısında yayımlanan, yine YDİ-Çağrı Avusturya okurlarının yazdığı 25. 01. 2025 tarihli Avusturya: Seçimlerin Ardından (https://ydicagri.org/avusturya-secimlerinin-ardindan/) yazısı ile birlikte okumalarını öneriyoruz.